Met een gat in je trui ben je nog steeds welkom

Jesse Goossens Duizend dingen over Nederland Genre: Prentenboek
Uitgever: Lemniscaat
Illustrator: Charlotte Dematons

Nederland van Charlotte Dematons was meteen een enorm succes met  lovende recensies en veel media-aandacht. Zo’n boek waarover wordt gesproken en dat iedereen wil hebben, kinderen maar vooral ook volwassenen. Het stond maandenlang in de bestsellerlijst. Ik was ook enthousiast maar had als kanttekening dat een mooie app of aanvullende bijlage met uitleg en duiding van de vaak erg kleine plaatjes ontbrak. We moesten het doen met een wat flodderig notitieboekje.

Onder het motto ‘beter laat dan nooit’ komt uitgeverij Lemniscaat aan die wens tegemoet met een lijvig boekwerk dat Duizend dingen over Nederland is getiteld. In het bijna 100 pagina ’s tellende boekwerk (ruim het dubbele van Nederland zelf) worden alle 28 prenten tot in detail onder de loep genomen en van commentaar voorzien. Alle facetten van de grote prenten worden eruit gelicht en krijgen een plek, en dat doet recht aan die ongelooflijke hoeveelheid aan elementen die Dematons in het boek verwerkte. Dematons vertelt over haar keuzes en Jesse Goossens geeft er historische of informatieve aanvulling bij. Op deze manier valt veel uit het boek beter op zijn plek.

Ik kwam erachter dat ik veel had gemist, omdat het te klein was of gewoon niet op viel. Het is dan ook wel erg veel. Als Dematons klederdrachten laat zien, tekent ze er niet één of twee maar alle, en dat geldt ook voor pretparken en Nederlandse specialiteiten. Vaak gebruikt ze reclameborden en aanplakbiljetten om alles kwijt te kunnen.

Charlotte Dematons is geboren in Frankrijk en gebruikte de blik van een buitenstaander bij het maken van dit boek. Haar observaties zijn wat ouderwets en soms obligaat of ronduit merkwaardig. ‘Wat ik het meest bijzonder aan Nederlanders vind, en dat meen ik echt, is dat ze heel eenvoudig zijn in hun vriendschap. Je kunt komen met een gat in je trui en dan ben je nog steeds welkom’. De clichés over gordijnen en dat je niet rond etenstijd moet binnenvallen, ontbreken ook niet. Leuker is het om te lezen over de tot standkoming van het boek. Dematons ging aanvankelijk met twaalf prenten naar de uitgever die veel dingen miste en haar sommeerde het dubbele aantal pagina’s te maken. Mondjesmaat komen we meer te weten over de keuzes die ze maakte en de manier waar op te ze te werk ging.

Duizend dingen over Nederland heeft iets weg van een klassiek schoolboek voor de les geschiedenis met veel jaartallen en feitjes die niet altijd even relevant en interessant. Het sterfjaar van de architecten van de bibliotheek van Rotterdam of wat de omzet van Shell is. Non-fictie interessant maken voor kinderen is een kunst, dat blijkt maar weer. Jan Paul Schutten had hier wel raad mee geweten.

Het is een erg uitvoerig bladerboek geworden waarbij de hang naar compleetheid de leesbaarheid in de weg zit.  Ik denk nog steeds dat een handzame app een betere keuze was geweest. Lekker met de i-pad op schoot door het boek bladeren, dat is hoe kinderen dat tegenwoordig graag doen.