Nog twee maanden te gaan

Tommy Wallach We keken allemaal op Genre: Young Adult
Uitgever: Querido
Vertaler: Aimée Warmerdam

President Obama vertelt in een tv-toespraak dat er een asteroïde met een doorsnede van 800 kilometer afkoerst op de baan die de aarde aflegt. De kansen op een botsing zijn 65 procent en de impact zal groter zijn dan de kracht van honderdduizend atoombommen. Er zijn nog een kleine twee maanden te gaan voordat de asteroïde Ardor vlakbij de aarde is. De achterflap vermeldt abusievelijk dat het om een komeet gaat, de verschillen tussen meteoren, kometen en asteroïden zijn niet groot maar wel wezenlijk, zeker als het om botsingen en inslagen gaat. Deze maand werd er nog een meteoriet (vallende ster) waargenomen in de VS.

De botsing van de aarde met een asteroïde is een surrealistisch maar niet volledig onmogelijk en onvoorstelbaar scenario. Als uitgangspunt voor een psychologische roman interessant want hoe gaan mensen om met de wetenschap dat ze met zijn allen misschien nog maar twee maanden te leven hebben. We keken allemaal op is het (young adult) debuut van de Amerikaan Tommy Wallach. Hij beschrijft vanuit wisselend perspectief de levens van vier jongeren uit Seattle in die bepalende weken. Ze kennen elkaar tot dan toe zijdelings, vooral omdat ze in hele andere, nogal sterk aangezette, subculturen verkeren. De zwarte rijkeluisdochter Anita die te lijden heeft onder de torenhoge verwachtingen van haar ouders, de sportieve en keurige Peter met zijn mooie vriendin, die éénmaal zijn boekje te buiten is gegaan door te zoenen met Eliza, een kunstzinnige fotografe die daarna onterecht tot slet te boek staat, en min of meer naar dat beeld gaat leven. En Andy met zijn skateboard, een dropout die veel met drugs en dranks bezig is en onder invloed van verkeerde vrienden.

‘We keken allemaal op en alles veranderde’. Als je weet dat er nog maar twee maanden zijn te gaan, alhoewel dat ook weer niet helemaal zeker is, staat alles op scherp. Moet je er nog wat van maken en geen kansen verloren laten gaan of doet het er allemaal niet meer toe? Wallach laat de levens van deze, aanvankelijk wat stereotype karakters, verstrengelen. Ze blijken allevier onverwachte kanten te hebben, en zich daardoor op verrassende manieren tot elkaar te verhouden. De stad verandert al snel in een ‘apocalypseconomie’ met woekerprijzen, met plundering en brandstichting en de noodtoestand. Dat gedeelte is het minst interessant, zeker de onlogische verhaallijn waarin een groep jongeren op een onbekende plek gevangen wordt gezet.

De uitwerking van de psychologische component bij de vier personages is boeiender. De angsten, de verwachtingen, de terugblik op het leven, de onderlinge relaties. De focus ligt bij wel erg sterk op de liefde en seks (stel dat je als maagd ten onder gaat), de karakterisering is sterk maar rust hier en daar nog teveel op clichés en het verhaal is onvoldoende evenwichtig. Maar stilistisch is We keken allemaal op een genot en dat redt het boek; Wallach schrijft met veel vaart en humor en weet de spanning vast te houden. Sterke dialogen, krachtige beeldspraak en intogen filosoferingen en mijmeringen roepen een geloofwaardig beeld op van zo’n nauwelijks voor te stellen periode. Het einde is in zo’n apocalyptische roman natuurlijk van het grootste belang en daar redt hij zich wonderwel knap uit. Het is ook wel eens fijn een dystopische young adult-roman (die bij bosjes verschijnen) te lezen over een wereld die nog niet is vergaan en waarbij er nog iets van hoop is. Want hoe verzoen je je met het einde van alles en iedereen, als het leven nog maar net is begonnen?