Moon
Het kaartje voorin het boek laat de route zien. Omid vlucht van Teheran naar Moskou en Minsk om vervolgens via Polen en Duitsland in Nederland te arriveren. Zo woon je in de Iraanse hoofdstad, zo woon je in Sneek. In het tweede deel van De vlucht van Omid wordt de reis beschreven en dat is meer dan indrukwekkend.
Lysette van Geel, verslaggever en presentator van het Jeugdjournaal, debuteert met een kinderboek waarin ze het waargebeurde verhaal van Omid Aghondi vertelt. De jongen vluchtte op zijn tiende met een deel van zijn familie naar Nederland en heeft inmiddels een bestaan opgebouwd in Groningen. Het boek doet denken aan De gelukvinder waarin Edward van de Vendel iets soortgelijks doet; hij beschrijft het waargebeurde vluchtverhaal van een Afghaanse jongen, dwars door de bergen. Van Geels boek is minder literair maar dan ook voor jongere kinderen geschreven.
Omid is tien en heeft nauwelijks een idee wat hem overkomt (‘Europa? Waar ligt dat?’), mede omdat zijn ouders hem niks vertellen. Plotseling is het gezin onderweg naar Moskou, zijn vader blijft achter in Iran. Daar begint het gevaarlijke deel van de vlucht, met een grote groep mensen verborgen in een vrachtwagen, wat beklemmende passages oplevert. Ze worden bijna ontdekt maar halen de eindstreep.
In het derde deel beschrijft Van Geel de eerste periode van Omid in Nederland. Hij heeft net als zijn zus een leverziekte, waarvoor hij eindelijk behandeld kan worden. De invloed van die ziekte en de rol van zijn vader (die definitief in Iran blijft) worden niet uitgewerkt, misschien omdat Omid van beide ook niet echt hoogte krijgt. De nadruk ligt op de ervaringen en gevoelens van Omid. Van Geel slaagt er uitstekend in om vanuit een kinderblik te laten zien hoe ingrijpend zo’n vlucht uit het normale leven is. Tegelijkertijd laat ze de flexibiliteit van kinderen zien. In Moskou vraagt Omid zich af of mensen aan hem kunnen zien dat hij illegaal is en in Nederland is hij even bang dat ze terug naar Iran worden gestuurd worden maar leert hij dat hij nu een asielzoeker is.
De vlucht van Omid is het verslag van het leven van een jonge vluchteling in een gecomprimeerd en helder verhaal. Zonder nadruk op politiek of religie of emoties, al schuwt Van Geel die elementen niet. Het zusje van Omid mag niet mee naar het voetbalstadion en de Iraanse vrouwen gooien op het vliegveld van Moskou met veel plezier hun hoofddoek af. ‘Hier mogen vrouwen dragen wat ze zelf willen’.
De vlucht van Omid is natuurlijk een broodnodig en nuttig boek, dat inzicht geeft in de menselijke kant van de vluchtelingenproblematiek. Maar het is, ondanks de losse eindjes en de obligate cirkelvorm (begin en einde raken elkaar in een onnodige moraal) ook nog eens opvallend vlot geschreven en daarmee een aanrader.
