Onderzoekt en gij zult vinden

Viviane Schwarz Zo vind je goud Genre: Prentenboek
Uitgever: L
Vertaler: Jesse Goossens

De Duitse illustratrice Viviane Schwarz tekende ook voor het filosofische broddelwerkje Ik ben Harry Vink, dat ik met de grond gelijk maakte. Zo vind je goud heeft eveneens een  onderzoekende toets. Dat begint met de eerste alinea: ‘Kom, we gaan goud zoeken’, zei Anna. ‘Dat is moeilijk en gevaarlijk,’ zie Krokodil. ‘Des te beter!’, zei Anna. ‘Kom, we gaan!’.

Vervolgens begint het onderzoek: moet er niet eerst een plan komen? Hoe voorkomen ze dat anderen eerder zijn? Wat is goud eigenlijk en waar zou het kunnen liggen? Anna en Krokodil gaan per boot, duiken onder water en vinden een enorme schat aan goud. Wat weer tot nieuwe vraagstukken leidt: hoe houden ze het verborgen voor anderen? Ze verzinnen een even simpel als geniaal plan waardoor het goud voor altijd van hen is. ‘We hebben goud gevonden’, zei Anna. ‘Het was gevaarlijk en moeilijk.”Maar nu is het voor altijd van ons,’ zei Krokodil. Ze zijn niet zomaar op een doel af gegaan maar hebben er over nagedacht, onderzoek gedaan en uiteindelijk gevonden wat ze wilden. Dat soort lessen zitten er in verstopt. Net als dat ergens naar streven en je best doen het te bereiken, bevredigender kan zijn dan het uiteindelijke resultaat. Een gedachte die op veel zaken in het leven toegepast kan worden.

Anna is een stoere meid met een rood jurkje aan, donker, zonder dat het verder een rol speelt (ook wel eens fijn). Krokodil is gewoon een groene krokodil. De vriendschap tussen de twee is vanzelfsprekend zoals dat in de (kinder) fantasie kan. Aanvankelijk steken de kleuren fel af tegen de met zwart potlood getekende achterrond (hey, zien we daar Harry Vink ook ineens?) maar gaandeweg komt er meer kleur, vaart en uitbundigheid op de prenten. Met als hoogtepunt de onderzeese taferelen, met vissen en de gouden schat. De tekeningen waarop de twee bezig zijn met het maken van plattegronden en kaarten zijn erg grappig. Wat een contrast met dat andere boek over Harry Vink.

Stilistisch houdt het dan niet over: veel dialogen en overbodige zinnen en onnodig veel tekst om bepaalde gedachten duidelijk te maken. Maar het verhaal is subtieler en geestiger en veel minder opgelegd filosofisch dan in Harry Vink. Het stellen van vragen is een beproefde methode om kinderen na te laten denken en dat werkt hier goed. Kun je aan iemand zien wat hij denkt? Wat zijn geheimen en hoe bewaar je die? De twist aan het eind is ijzersterk en maakt van Zo vind je goud een gelaagd prentenboek dat tot nadenken kan stemmen, maar niet perse hoeft.

Ik kan het niet baseren op onderzoek maar de krokodil lijkt eens van de meeste voorkomende dieren in prentenboeken. Uitgeverij Lemniscaat brengt gelijktijd ook nog Marcs grote gevaarlijke tanden van de Engelse kunstenaar Jarvis uit waarin een krokodil met een kunstgebit de hoofdrol opeist.

Hij doet zich stoer en gevaarlijk voor met zijn ‘scheermesscherpe tanden’ waar alle dieren voor beven. Het is heerlijk om angstaanjagend te zijn maar Marc wordt de schlemiel als een bever ontdekt dat het om valse tanden gaat die hij ’s nachts uitdoet. Hij schaamt zich vreselijk en huilt de hele dag. De dieren vinden het zielig en geven hem zijn gebit terug, met een begeleidend eisenpakket, en dan blijkt hij over heel andere gaven te bezitten.

Een vrolijk, kleurrijk en erg druk en vol vertelboek. Weinig mis mee maar er is ook niet veel bijzonders aan. Gewoon een prentenboek zoals er al zoveel zijn gemaakt en ongetwijfeld nog veel van zullen verschijnen.

Marcs grote gevaarlijke tanden van Jarvis. Vertaling: Jesse Goossens. Uitgeverij Lemniscaat. Cijfer: 7,0