Hoe ik de beste vriend werd van Helena van Jan Sobrie, Lannoo, 12+
De korte dialoog waarmee het boek opent heeft direct een grote attentiewaarde.
“Je hebt een snelkookpan uit het zolderraam gegooid.” – “Een televisie verbeterde ik”.
Julius is door zijn moeder naar een arts gestuurd omdat hij vreemd gedrag vertoont. Iets later in het verhaal wordt duidelijk dat hij de zwaartekracht wilde tarten door de tijd stil te zitten. Een gave waar hij door zijn opa op is gewezen. Met zijn opa heeft Julius een bijzondere band. Iedere vrijdag reizen ze samen met een ruimteschip (het elektrische bed van opa) naar de planeet Steenvalckus.
Een fantasievolle en belangrijke vriendschap die Julius goed kan gebruiken omdat zijn eigen ouders het nogal laten afweten in de betrokkenheid bij hun zoon. Zijn vader is een zwijgzame begrafenisondernemer en zijn moeder een zelfstandig pedicure, beiden hebben ze geen tijd voor hun zoon en zijn de grote afwezigen op van school. Gelukkig is opa een goede stand-in. Julius schreeuwt om aandacht en bevestiging en vindt die ook bij Helena, het nieuwe meisje in de klas, dat hem gelukkig niet vreemd vindt. Hij wil het verdriet om de scheiding van haar ouders wegnemen en verzint daarvoor een plan, waar het middelste gedeelte van het boek aan is opgehangen.
Hoe ik de beste vriend werd van Helena is het eerste kinderboek van de in België zeer bekende acteur en regisseur Jan Sobrie die al veel teksten voor jeugdtheater schreef, waaronder een bekroonde bewerking van De genezing van de krekel van Toon Tellegen. Zijn debuut kent een paar interessante aanzetten en ideeën, maar is als geheel onmogelijk geslaagd te noemen. De bijna magische band tussen Julius en opa is boeiend en op die momenten intrigreert en raakt het verhaal. Zijn ouders zijn plat en vrij karikaturaal uitgewerkt en komen pas tegen het eind enigszins geloofwaardig tot leven. Het grootste probleem is het middelste deel, waarin Julius op een schoolavond zijn maffe plan uitvoert. Dat leest als een flauwe klucht en sluit niet aan bij de toon van de rest van het boek. Het is zo’n boek waarin de verschillende verhaallijnen bijna los van elkaar staan. Het zijn stukken van een puzzelf die niet in elkaar willen vallen.
Waar de focus op opa ligt, blijf het interessant. Hij leert zijn kleinzoon dat eieren met spek het geheim van een lang leven zijn, dat we in gevaarlijke tijden leven en dat de tijd veel meer kracht heeft dan de mens. Deels mysterieuze uitspraken die voor Julius van grote waarde zijn.
