‘Hotel Kosmos’ van Yelena Schmitz, Querido, 10+
Haar vader en moeder kussen elkaar alleen als iemand een foto van ze neemt. Dat het huwelijk van de ouders van de elfjarige Maia op een dood spoor zit, is vanaf het begin van het boek meer dan duidelijk. Ze doen tijdens een vakantie een tot mislukte gedoemde poging er weer leven in te blazen. Als een soort bizarre bezweringsformule proberen ze alles hetzelfde te laten zijn als het jaar daarvoor door. In hetzelfde huis op vakantiepark Hotel Kosmos, ze gaan weer minigolfen en eten macaroni met kaas. Wie patronen herhaalt, hoort immers bij elkaar. Dan zou alles op zijn plaats moeten vallen.
De jonge Vlaamse schrijfster Yelena Schmitz levert een boek af dat verrassend veel parallelen kent met het met een zilveren griffel bekroonde Het kleine heelal van Annejan Mieras. Een vergelijkbaar desolaat decor, hetzelfde sluimerende verdriet en een dochter die tegen beter weten in er het beste van probeert te maken. En opvallender nog: de metafoor van het universum speelt in beide boeken een rol, al is het heelal bij Mieras prominenter aanwezig dan de kosmos bij Schmitz. Maia doet tijdens de zoveelste ruzie tussen haar ouders alsof ze niets gehoord heeft en het geluiden op een andere frequentie zijn: ‘Alsof ik van een andere planeet ben. Een andere kosmos.’
Het is knap hoe Schmitz met haar uitgepuurde schrijfstijl op de korte baan zoveel weet te zeggen en suggereren. Er staat geen woord te veel in, hoogstens een paar overbodig opgevoerde karkaters. Een zielige meeuw aan wie ze haar verhaal kwijt kan én een fictief broertje: het is wat veel. Maar de andere personages zijn dan weer sterk: een paar campingmedewerkers en vooral het gezin met veel zoons in het belendende huisje, die ze de Daltons noemt. Ze kan het meer dan goed vinden met Troy en fantaseert over een nieuw samengesteld gezin.
Schmitz bespreekt zeker geen nieuw thema, maar doet het zo ingehouden en puur dat het binnenkomt. Met beeldende taal zoals: ‘Het ruikt in de auto naar geplette bananen en warm leer.’ Als ze later na het zwemmen zegt nog nooit zo gelukkig te zijn geweest in een geur van ‘chloor en hamburgers’, had een redacteur dan weer in mogen grijpen. Ook wat veel.
Er is ruimte voor verbetering, gelukkig maar, maar Schmitz zet zichzelf met haar tweede kinderboek op de kaart. Een secuur geschreven verhaal dat nieuwsgierig maakt naar meer. Een nieuwe Vlaamse stem die in de jeugdliteratuur meer dan welkom is.
