close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

Broers horen bij elkaar

Jef Aerts De blauwe vleugels Jeugdboek
Querido
Waardering: 9,0

Josh is elf en bijna vijf jaar jonger dan Jadran maar toch is hij zijn grote broer. Zijn beschermengel. Jadran gaat naar een speciale school en heeft buien en driftaanvallen.  Zo’n broer die ergens altijd een klein kind blijft maar wel met het lichaam en de kracht van een man. ‘Mijn lieve, onvermurwbaar irritante broer’. De kleine driftkop is een vriendelijke reus geworden, maar wel eentje die te groot, te wild en en te koppig is geworden. Kan Jadran thuis gehandhaafd worden, of moet hij definitief naar een woongroep? Die vraag hangt boven De blauwe vleugels van Jef Aerts.

Jadran neemt op de eerste dag van de herfstvakantie een kraanvogeljong van een groot meer mee naar huis. De broers verzorgen Spriet op het balkon totdat Jadran doorkrijgt dat zijn eigen woonsituatie gaat veranderen en hij besluit weg te gaan. Daar is hij weer de grote broer die het initiatief neemt en niet alles vertelt. Samen met Josh en Spriet onderneemt hij een tocht per tractor naar het Zuiden om Spriet terug te brengen naar zijn familie. Die absurde reis neemt de helft van het boek in beslag. Kraanvogels zijn gewend achter hun opvoeders aan te gaan en vliegt gezellig achter de tractor aan. Een onwaarschijnlijk filmisch tafereel, door Aerts heel beeldend beschreven.

Josh komt er langzaam achter wat de bedoeling van zijn broer is en begrijpt dat het thuisfront ongerust zal zijn. Maar hij wil zijn broer niet verraden, én niet kwijt. Bij thuiskomst zullen ze immers uit elkaar worden gehaald en dat is onverdraaglijk. ‘Wij zijn broers, en broers horen bij elkaar’, zegt Jadran en dat kan Josh alleen maar beamen. Ze zijn op elkaar ingesteld en hebben hun rituelen en manieren om de rust te bewaren. Bijna naderende paniek volgen ze bijvoorbeeld elkaars adem waardoor de rust terugkeert.

Iedereen wil het beste voor Jadran maar niemand weet precies wat dat is. En hoe je moet omgaan met de bijbehorende gevoelens van pijn, schuld en schaamte. Aerts geeft dat treffender weer dan in menig pedagogisch boek over deze problematiek.  Wat is familie en waar ben je thuis? Keer je net als een kraanvogel weer terug naar het nest? Aerts verweeft er de de geschiedenis van de scheiding doorheen, die vooral bij Jadran wonden heeft geslagen. ‘Alles is altijd mijn schuld hé”, zegt hij regelmatig. Aerts zet Jadran waardig en overtuigend neer, een reus die zich deels bewust is van zijn beperkingen maar na een driftbui ook al snel weer is vergeten dat even daarvoor de wereld verging.

De liefde spat van de pagina’s in De blauwe vleugels maar het wordt niet pathetisch of te sentimenteel. De symboliek (de kraanvogels, der blaue engel)  ligt er soms wat dik bovenop maar dat stoort niet. De krachtige band tussen beide broers, de bezorgdheid van de moeder maar ook van de hulpverleners; het is invoelend en op de juiste toon weergegeven en pakt hartverscheurend prachtig uit. De illustraties van Martijn van der Linden, aan het begin van ieder niet huoodstuk, zijn de kers op de taart.

Aerts maakte eerder indruk met vooral Vissen smelten niet maar overtreft zichzelf met dit boek. Soms is er zo’n boek dat om meerdere redenen enorm binnenkomt. De blauwe vleugels is zo’n boek.  Ik las het met ingehouden adem en een brok in de keel.

 

Tags : broerDieren en natuurFamiliegehandicaptjeugdboekKinderboekscheidingvogels