Linde Faas
Dat je iets niet kan zien, betekent niet dat het niet bestaat. Dat was zo’n beetje de kern van Gozert, het veelgeprezen en met een Zilveren Griffel bekroonde boek van Pieter Koolwijk over een jongen die zo sterk opgaat in zijn imaginaire vriendschap dat hij naar een inrichting wordt gestuurd. In Huize Hoopvol ontmoet deze Ties onder andere de elfjarige Luna, die er op haar vijfde door haar familie naar toe is gestuurd. Ties redt haar van de gang naar een gesloten inrichting (de zombie-afdeling) waardoor er een speciale band tussen de twee ontstaat. Na zijn ontslag mag Luna af en toe bij Ties en zijn ouders, en Gozert, logeren.
Precies daar begint het verhaal in Luna, een soort spin-off van het vorige boek, dat als zelfstandig verhaal is te lezen, al is het is toch wel heel handig als je weet wat er in Gozert is gebeurd. Luna heeft bij de familie van Ties een veilige plek gevonden waar de stemmen haar nauwelijks tot last zijn. Die stemmen komen vooral tevoorschijn in onveilige situaties met veel stress en ‘cirkelen om haar heen als aasgieren boven een gewond dier’. In het boek worden ze in dwarrelende grijze citaten afgedrukt. De opmerkingen van Gozert zijn in het blauw en later in het boek komt er ook nog een overleden persoon in rode letters aan het woord. Een ratjetoe aan kleuren die afleidt en de verschillen vergroot. In het vorige boek was Gozert meer een van de personages, waar hij hier vooral wordt opgevoerd als een nar.
Jammer, want de kracht van Gozert was dat hij een heel duidelijke functie had voor Ties, wat in het slot op een ontroerende manier duidelijk werd gemaakt. Waardoor ook zijn ouders veel meer begrip kregen. Gozert is nu vooral een paljas die scherp commentaar van de zijlijn levert maar weinig wezenlijks toevoegt. Het verhaal focust zich op de relatie tussen Luna en haar moeder. Een vrouw die lijdt onder haar dominante echtgenoot en het wel probeert, maar onmachtig is om met Luna’s tics en stemmen om te gaan. Ze neemt haar dochter mee naar een aftands vakantiepark waar een bijzondere ontmoeting hun relatie in een stroomversnelling brengt.
Uiteindelijk komt Ties ook weer opdraven is Luna de heldin. Het leest prima weg en niemand valt er een buil aan maar het heeft zo veel minder om het lijf dan Gozert dat het bijna pijnlijk is. Koolwijk kan blijkbaar moeilijk afscheid nemen van zijn personages, zoals eerder bij Vlo en Stiekel ook al gebeurde. Het gevaar dat er een slapper aftreksel ontstaat, is groot. Gozert maakte indruk als een belangrijk boek waarin gevoelige thema’s op een ontwapenende manier werden aangeraakt. Dat was voldoende geweest.