‘De macht van Algas’ van Marco Kunst, Lemniscaat, 10+
Alweer een toekomstroman? Jazeker, ook de jeugdliteratuur ontkomt er niet aan en het is inmiddels bijna een studie waard welk beeld kinderen van nu krijgen voorgeschoteld over. Sjoerd Kuyper, Thijs Goverde, Simon van der Geest en nu ook Marco Kunst spiegelen kinderen allen op een eigen manier voor hoe de wereld er over een flink aantal jaren uit kan zien. Dat geeft gemiddeld genomen geen al te rooskleurig beeld waarin het veranderende klimaat en technologische en politieke ontwikkelingen een rol spelen. Kunst geeft er in De macht van Algas net weer een andere draai aan door te focussen op het bedrijfsleven.
Het bedrijf Algas is een soort doorstart van Unilever, gespecialiseerd in het maken van olie uit algen en wieren, en is de belangrijkste werkgever op het eiland Walcheren. Algas schiet te hulp bij een allesverwoestende storm in het jaar 2317, waaraan het laatst overgebleven Zeeuwse eiland definitief ten onder dreigt te gaan. Het bedrijf zorgt met luchtschepen voor palen die een echte watersnoodramp voorkomen. De bevolking is blij, maar het wantrouwen dat al tegen Algas bestond, is niet weg: hoe kan het bedrijf zo snel de reddende engel spelen. Waren ze misschien op de hoogte van de storm, of erger nog: hebben ze zelf de hand gehad in het noodweer?
Kunst speelt behendig met een complottheorie die ook in onze tijd aanhangers heeft. Die gaat er vanuit dat overheden en het bedrijfsleven invloed hebben op het weer en de atmosfeer, denk bijvoorbeeld aan chemtrails. Een interessant gegeven dat het startpunt is voor een avontuurlijke vertelling waarin een deel van de bevolking in opstand komt tegen de macht van Algas. Een verhaal over sabotage en intriges dat vanuit wisselende perspectieven is geschreven. Die keuze pakt niet heel gelukkig uit. De hoofdpersonen krijgen te weinig achtergrond en reliëf en geen een van hen wordt een echt geloofwaardig karakter dat beklijft. Ze staan vooral in dienst van het avontuur. Eigenlijk is vooral de zonderlinge conciërge met zijn merkwaardige taaltje een echt boeiend personage.
Kunst schetst een heel ander Nederland, zoals in de meeste toekomstboeken gebeurt. In het Walcheren van over een eeuw groeien er dadels en perziken aan de tuin en zijn er reuzenpaarden. Er is een grote rol weggelegd voor drone-achtige apparatuur en er is nog maar weinig privacy. In bijvoorbeeld de dystopische boeken van Marloes Morshuis (o.a. Quotum) zijn die zorgvuldig uitgewerkt. In De macht van Algas zijn het niet meer decorstukken. Waar Kunst doorgaans een filosofische ondertoon in zijn boeken stopt en stof tot nadenken geeft, ontbreekt dat hier. Dat een multinational niet het beste voorheeft met de bevolking, dat is het wel zo’n beetje.
Het draait allemaal om de strijd, de opstand en het avontuur. Daar is op zich weinig mee mis maar dan moet het wel echt spannend zijn. Kunst slaagt er niet in om dat puntje-van-je stoel-gevoel mee te geven aan deze rommelige toekomstroman die daarom een beetje teleurstelt.
