close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
12+

Een teletijdmachine in de Haagse duinen

Maria Postema en Maarten Bruns Dertiendagh Jeugdboek
Leopold
Waardering: 7.5

Geïnspireerd door hun geschiedenislessen struinen een paar scholieren door de Scheveningse duinen, op zoek naar sporen van de Tweede Wereldoorlog.  Ze ontdekken de ingang van een bunker en besluiten er een echte expeditie van te maken en de bergingsplaats uit te gaan graven. Ze doen merkwaardige vondsten en er blijken mensen in de bunker te zijn. Al snel is één van hen vermist en ontaardt het spannende avontuur in een beklemmende nachtmerrie.

Dertiendagh is het debuut van Maria Postema, die naam maakte met de vertalingen van De Hongerspelen. Ze schreef dit boek samen met Maarten Bruns, van wie het ook zijn eerste boek is. Het tweetal componeerde een inventieve historische roman over een bizar tijdsexperiment op het grensgebied van meerdere genres.  Dertiendagh doet denken aan boeken als Kruistocht in een spijkerbroek en De Zevensprong en de Superhelden-serie van Marcel van Driel: een mengeling van avontuur, geschiedenis en fantasy, waarin kinderen uit deze tijd de hoofdrol spelen en identificatie dus goed mogelijk is.

De vriendengroep in Dertiendagh ontdekt dat een groep mensen laboratoria in het ondergrondse gangenstelsel werkt aan een experiment met een soort teletijdmachine. Het project moet zijn voltooiing krijgen op 6 januari, het Driekoningenfeest, dat Germanen kennen als Dertiendagh. De fanatiekelingen zijn beïnvloed door het nazisme en de Germaanse traditie. Postema en Bruns strooien rijkelijk met runetekens en andere symboliek.

Het boek is opgezet als pageturner met duidelijke cliffhangers aan het einde van veel hoofdstukken. Spannend is het zeker, al gaat dat soms ten koste van de logica. De auteurs worstelen met de balans tussen de historische lijn en alle informatie die ze willen bieden, en het voortrazende avontuur. Daarnaast proberen ze de hoofdpersonen ook nog  uitdiepen door bijvoorbeeld het rouwproces van Erik, om zijn overleden moeder, een plek in het verhaal te geven. Niet alles komt even goed uit de verf. Iets minder clichés had geen kwaad gekund. Er staan teveel zinnetjes in als ‘Eriks adem stokte’ en ‘hij voelde een een harde klap tegen zijn hoofd en alles was zwart’.  Het duo strooit kwistig met metaforen. Als Erik de bunkerdeur open probeert te draaien, wordt het echt te bont: ‘Het ding zat net zo vastgeroest als de denkbeelden van zijn vader.’

Genoeg op aan te merken dus maar Postema en Bruns vertillen zich net niet aan de veelheid en de complexe opzet van hun debuut. Met name om dat het vertelplezier er vanaf spat en de spanningsboog tot het einde in tact blijft. Dertiendagh is een dappere poging om dit genre, dat in Nederland wat in de vergetelheid is geraakt,  nieuw leven in te blazen.

 

 

Tags : Echt gebeurdFantasiegeschiedenishistoriejeugdboeknaziOorlog en misdaadpolitiekSpanning en avontuurstrandYoung Adult