Querido
Maartje Kuiper
De vormgeving springt er uit. Maartje Kuipers maakte het omslag, de schutbladen en de illustraties voor de hoofdstukopeningen. De grafische tekeningen in groene, zwarte en grijze tinten (en op de cover een beetje rood) doen aan het werk van Joost Swarte denken. Het boek valt er door op en krijgt een eigen stijl, handtekening en spanningsboog. Hulde daarvoor. Dat mag wel eens gezegd worden. Het kost misschien wat, maar dan heb je ook wat. Nog bij teveel jeugdromans en kinderboeken wordt er gegrepen naar een nietszeggende stockfoto.
En de nu de tekst, want uiteraard draait het daar vooral om in jeugdromans. Tjibbe Veldkamp schreef na Lovebus (voor jongeren) en Tiffany Dop (ook 10+) opnieuw een boek waarin vriendschap en seksualiteit voorname thema’s zijn. Katvis is de naam voor iemand die zich online voordoet als iemand anders. De Groningse Ate denkt online vriendschap te hebben gesloten met de Baptiste, die in Burssel woont. Hij appt dagelijks met de mooie, donkere jongen (volgens de profielfoto dan) en de eenzame en gesloten Ate denkt een goede vriend te hebben. Hij heeft al een paar keer geld overgemaakt aan Baptiste. Als deze aangeeft binnenkort geen mobiele telefoon meer te hebben, reist Ate af naar België om hem er één te brengen. In het weekend dat zijn moeder bij haar minaar is, dat moet net lukken.
De lezer had het al even door en Ate ook snel; hij is gecatfished. Baptiste blijkt in werkelijkheid een jonger meisje te zijn, dat hem meetrekt in een krankzinnig avontuur waarin de ontwikkelingen razendsnel gaan. Ate is in iets verzeild geraakt dat te maken heeft met illegalen, intimidatie en chantage. Opvallend is dat de ingetogen en naïeve Groninger zich binnen een paar uur ontpopt als een assertieve en bijdehante gozer die snel weet te schakelen en doortastend handelt. Dat staat in schril contrast met het ongemak dat hij thuis in sociale situaties tentoonspreidt. Het kan natuurlijk maar het is nogal een metamorfose.
Veldkamp houdt het kort en scherp en dat is prettig maar ook een valkuil. Spitse dialogen, abrupte wendingen, ingehouden en ironie en soms filmische beschrijvingen, zoals over een kip in een sporttas. Niet alles hoeft uitgelegd en duidelijk gemaakt maar de Brusselse personages en de moeder van Ate krijgen wel erg weinig reliëf waardoor hun gedrag en gedachtengangen niet overal na te voelen zijn Er zitten teveel van die ongeloofwaardige wendingen en weinig ontwikkelde lijnen in Katvis. Anders dan bij bijvoorbeeld Lovebus blijft het boek daardoor op afstand en raakt het minder.
Veldkamp verwerkt actuele thema’s in zijn verhalen en vergeet ook nu niet dat er een leven is buiten de Randstad. Hij schrijft met lef en neemt risico’s. Dan kan het gebeuren dat iets niet helemaal uit de verf komt. Het is ergens wel knap hoe Veldkamp van de naïeve loser Ate de held van het verhaal maakt. In minder dan 48 uur. Eindelijk speelt de jongen een rol in het echte leven, in plaats van zich te verschuilen achter zijn mobiel. Maar dat echte leven is wel erg sterk aangezet en het kost behoorlijk wat inleveingsvermogen om daarin mee te gaan. Mij lukt het niet helemaal.
