close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
15+

Een wonderlijk stel

Sarah Crossan Toffee Young Adult
Kluitman
Sabine Mutsaers
Waardering: 8.0

Ze heet Marla

en voor haar ben ik Toffee,

ook al hebben mijn ouders me Allison genoemd.

Dit zijn de eerste regels van het nieuwe boek van Sarah Crossan en vaste lezers zullen meteen vertrouwd zijn met de vorm. Korte regels in verzen, veel nieuwe alinea’s, witregels en inspringen en soms hoofdstukken die maar uit een enkel zinnetje bestaan.

Met die eerste zinnen zit de lezer meteen in het verhaal. Marla is een dementerende vrouw die alleen in een groot huis woont. Allison (Toffee) vindt het bij toeval als ze wegloopt van haar gewelddadige vader, nadat zijn vriendin ook net de benen heeft genomen. De gesprekken met de verwarde Marla, die haar dan weer wel en dan weer niet herkent, zijn een nieuwe invulling van haar nieuwe bestaan.

Tussendoor denkt ze terug aan haar overheersende en agressieve vader. Allison’s moeder overlijdt bij haar geboorte. Het schuldgevoel daarover raakt ze nooit meer kwijt. Haar vader wordt steeds manipulatiever. Hij voert de spanning in huis op, tolereert weinig en schuwt geweld niet. Toch zijn er ook momenten dat hij haar vader is en dat ze weet dat ze van hem houdt. Maar hij heeft veel schade aangericht, dat is evident.

Soms denk ik dat ik alleen maar ben hoe ik me voel

door hem:

              gebroken

              klein,

 

             gewoonweg te 

                                                veel. 

Na een ernstige mishandeling loopt ze weg. Ze heeft veel tijd verloren met te wachten tot haar vader een beter mens zou worden. Door haar aangeleerde aanpassingsvermogen is het voor Allison/Toffee niet moeilijk om in het leven van Marla te integreren. Ze raken op elkaar gesteld en ingespeeld.

Een wonderlijk stel en zo blijft het hele boek aanvoelen. Het wordt niet duidelijk wat Crossan precies wil met deze keuze. Gaat het over de onmacht om te communiceren? Het zoeken naar liefde en geborgenheid? Over nieuwe familie? Het is een bijzondere relatie maar ook enigszins gekunsteld. Zeker als blijkt dat ook de zoon van Marla niet al te zachtzinnig met zijn moeder omgaat. Het raadsel rond de identiteit van de echte Toffee, loopt niet uit op de onthulling waar je als lezer op zit te wachten.

Daardoor is Toffee minder aangrijpend dan Nieuwe maan (over de doodstraf) en minder persoonlijk dan Een (over een Siamese tweeling). De vorm blijft sterk door het dwingende ritme. Stilistisch kan het boek alleen maar op deze manier geschreven zijn. Het verhaal had een net iets sterkere uitwerking verdiend waarbij de personages, en vooral hun onderlinge verhouding, aan zeggingskracht hadden gewonnen.

 

Tags : dementiedoodFamiliegeweldjeugdboekLiefde en vriendschapmoederoudersPoëzieRuzie en pestenvaderweglopenYoung Adultziekte