De meesterproef van Jan Jutte

Hans Christian Andersen Andersen. Sprookjes en Verhalen Genre: Kinderboek
Uitgever: Lemniscaat
Vertaler: Annelies van hees
Illustrator: Jan Jutte

Eerst maar even de cijfers: een boek van 636 pagina’s, 102 verhalen en het boek is er met 5 verschillende stofomslagen. Jan Jan Jutte werkte maar liefst 5 jaar aan de illustraties voor dit boek. Daarom was het een beetje stil rond Jutte de laatste jaren. Hij was bezig met zijn meesterproef. Jutte maakte rond de 230 tekeningen (k heb ze geteld!) voor de beroemde sprookjes en verhalen van Andersen, die al eerder door Annemarie van Hees waren vertaald, en nu opnieuw geredigeerd en aangescherpt.

Het is een monumentaal boek geworden, met een liefdevolle vormgeving en die oneindelijke stroom aan tekeningen van Jutte. De verhalen kenden we al, het gaat trouwens maar voor de helft om sprookjes, stelt Van Hees in het nawoord. Volgens de Andersen-kenners heeft hij rond de vijftig sprookjes geschreven, die voldoen aan de criteria, voor de rest gaat het om verhaaltjes en invallen. En: ze zijn lang niet allemaal geschikt om aan kinderen voor te lezen, waarschuwt Van Hees. Dat klopt: tussen wereldberoemde sprookjes als De prinses op de erwt, De nieuwe kleren van de keizer en De nachtegaal staan ingewikkelde en soms bizarre verhalen. Volgens Van Hees bezat Andersen bezat het talent om in ieder ding, mens of bloempje een verhaal te herkennen en dat met glans en orgignaliteit vorm te geven.

Dan over de tekeningen van Jan Jutte. Dit boek is het uitroepteken achter een carrière als illustrator van ruim dertig jaar. Jutte won al drie Gouden Penselen en het is logisch als daar een vierde aan wordt toegevoegd, leg in ieder geval alvast maar een zilveren exemplaar klaar. Jutte is geen experimenteel tekenaar die malle fratsen uithaalt. Zijn idioom is herkenbaar en doet vertrouwd aan en binnen zijn eigen stijl, veroorlooft hij zich af en toe een uitstapje. Uitgangspunt is de heldere  zwarte lijn waarmee hij zijn figuren inkadert, als een houvast. Denk aan zijn tekeningen voor Dissus van Simon van der Geest. Maar in sprookjes kan alles, dus in de tekeningen ook en daar maakt Jutte volop gebruik van. Dan weer vrolijk en uitbunding en lekker gek, maar ook ingetogen en stemmig of confronterend. De vormgeving van Ab Bol draagt in grote mate bij aan het resultaat, over iedere pagina lijkt zorgvuldig nagedacht.

Dit boek wil je meteen hebben als je het ziet, als liefde op het eerste gezicht. Om eindeloos in te blijven grasduinen, (stukjes) van verhalen (voor) te lezen en te geniten van de prenten. Wie ze in het echt wil zien kan tot eind november terecht in het Stedelijk Museum van Zutphen.