close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

De mensen zijn hun dromen vergeten

Herman van de Wijdeven Meneer Jules of het einde van alles Jeugdboek
Querido
Waardering: 9.0

‘Bedoelt hij nu dat er morgen geen morgen is?’, vraagt de vader van Jonathan zich af na het journaal waarin de weerman laat weten dat er morgen geen weer zal zijn. Als de mededeling in het late journaal wordt bevestigd, sluipt Jonathan de deur uit om onderzoek te doen. Verderop in de buurt treft hij de wat zonderlinge meneer Jules die niet verbaasd is. Hij zag het al aankomen omdat zijn grote dromenmachine is gaan haperen en nauwelijks nog dienst doet. Meneer Jules kan niks meer doen, naar hem wordt toch niet geluisterd. ‘Niet naar mij’, zegt hij, wat Jonathan opvat als een aansporing. Al heeft hij geen idee waartoe. Misschien om te proberen te voorkomen dat het altijd duister blijft en er geen morgen meer zal zijn..

Na een bijzondere nachtelijke ontmoeting wordt het hem duidelijk dat  de radertjes zijn vastgelopen omdat mensen hun dromen vergeten zijn. Ze maakten geen tijd voor de dingen die ze wilden doen en maar voor zich uit bleven schuiven. Er was altijd wel iets belangrijker, er was altijd tijd tekort. Als er nog een morgen wil komen, moeten de mensen elkaar hun dromen gaan vertellen, realiseert Jonathan zich. Maar hoe krijgt hij dat voor elkaar?

Herman van de Wijdeven viel drie jaar geleden positief op met zijn debuut Zoals het gebeurd is, een intens en broeierig verhaal over een zomerse jongensvriendschap die totaal uit de hand loopt. Zijn stilistische vermogens vielen blijkbaar ook op bij uitgeverij Querido, die de auteur in haar stal trok. Het resultaat is dit verbluffende boek. Het verhaaltje klinkt simpel en voorspelbaar maar dat is de schijn die bedriegt. Wijdeven schreef een raadselachtig kinderboek met een grote diepgang die zich niet direct prijsgeeft. Herman van de Wijdeven kan wel eens een zo’n stille kracht in de jeugdliteratuur worden, net als Dirk Weber. Auteurs die ineens weer opduiken en gelaagd en fijnzinnig proza afleveren.

Jonathan heeft een loden last op zijn schouders maar er hangt geen sombere zwaarte over het boek. Sterker nog: ondanks dat het einde der tijden nabij lijkt, is Meneer Jules of het einde van alles een optimistisch verhaal. Het is niet te laat, als de mensen maar niet langer voorbij lopen aan wat ze echt beweegt. In klare taal schetst Van de Wijdeven een verhalend en afgerond avontuur dat één nacht bestrijkt. Vol met superieure dialogen en bijzondere gedachtensprongen, met een eenvoudige maar trefzekere moraal en een spannende onderstroom. De illustraties van Francoise Beck zijn niet allemaal een toevoeging maar er zijn er genoeg die een waardevolle ondersteuning op het verhaal vormen.

Het boek leest als een modern sprookje, met een zekere bijbelse allure. Het gaat nogal ergens over: het einde van alles en de verantwoordelijkheid van mensen daarin. Wat is hier precies aan de hand en hoe almachtig is die meneer Jules eigenlijk? Is Jonathan door hem uitverkoren? Vragen die nog wel even blijven nasudderen. Een pareltje, dit kinderboek, van het soort waarvan er niet zo heel veel verschijnen. Het moet wel heel gek lopen als Meneer Jules of het einde van alles niet in de nominatie- en prijzenlijstjes over dit jaar terug te vinden zal zijn.

Tags : filosofiejeugdboekoudersToekomst