Het Iraanse visje is nog steeds actueel

Het kleine zwarte visje is een wereldberoemde parabel uit 1968 die nog steeds actueel is en tot op de dag van vandaag in Iran wordt gelezen en aangehaald. Vertaalster en Irank-kenner Ann de Craemer legt op haar weblog uit dat een Iraanse leraar onlangs bij zijn vrijlating uit dit verhaal citeerde. Samad Behrangi was en is een van de beroemdste leraren uit Iran. Hij verdronk in 1968, een bizarre dood in het licht van zijn beroemdste boek.

Hetzelfde lot misschien wel als het kleine zwarte visje is beschoren. Dat weten we niet precies want Behrangi koos voor een open einde wat de sterkste troef is van deze, op zich niet bijstere originele, vertelling. Het visje woont met zijn moeder in een beek maar gelooft, in tegenstelling tot de andere vissen, dat er een grotere wereld bestaat. Hij wil naar de zee en dat lukt hem, al is het niet zonder slag of stoot. Hij is een pelikaan de baas maar de aalscholver is hem weer te slim af. Of niet? Het visje zorgt er in ieder geval wel voor dat een ander visje blijft leven en de vrijheid vindt.

Een mooi verhaal, zeker in het licht van de tijd waarin het geschreven is, dat zeker in klassikaal verband tot inhoudelijke gesprekken kan leiden. Aardig detail is de verwijzing naar de maanlanding die in 1968 op handen was. De maan vraagt aan het visje: 'Vertel me, heb je gehoord dat mensen over een paar jaar op mij willen landen?'.

Uitgeverij Lannoo verzorgde een mooie en sobere uitgave in het zwart. Wellicht overbodig omdat de volledige tekst in diverse talen over het internet dwaalt. Maar dan mis je de subtiele tekeningen van Korneel Detailleur en de aanvulling van de vertaalster over de actuele situatie in Iran. 'Niemand mag bier drinken of naar Madonna of Lady Gaga luisteren. Maar de jongens en meisjes in Iran zijn dapper, ze vechten terug'.