Lemniscaat
Jonge Vlieger is het debuut van de 30-jarige Ellen van Velzen die volgens de flaptekst ‘een wiskundige aanleg met een grote liefde voor verhalen’. Een leuk maar ook nogal nutteloos weetje. Van Velzen heeft een verhaal bedacht over een stil dorp in een vallei die door duistere krachten wordt bedreigd. ‘Achter de uitgestrekte velden in het zuiden lag het woud, donker en geheimzinnig, met daarachter de wijde wereld’. De laatste zin van het inleidende hoofdstukje triggert de spanning: ‘We hadden beter moeten luisteren naar wat de vliegeraars ons vertelden’.
Het dorpje wordt beschermd door een bonte keur aan vliegers die zorgvuldig worden bewaakt door twee vliegeraars, een jongere en een oude, die een bijzondere positie in de dorpsgemeenschap innemen. Ze worden met ontzag behandeld maar, vooral door de jeugd, achter hun rug om bespot. Pas in de apotheose wordt duidelijk wat de functie van de vliegers is. Jonge Vlieger beschrijft het verhaal van een jongen uit het dorp die wordt opgeleid tot vlieger, en zich daarmee vervreemdt van zijn vrienden. Hij is voorbestemd de oudste, ziekelijke vliegeraar op te volgen die zich als een vertrouweling en leermeester ontpopt.
Ik betrapte me er zelf tijdens het lezen op af en toe naar de covertekening van Irene de Goede te kijken om een beeld te krijgen van dat dorpje. Het is typisch een boek dat schreeuwt om meer kleurenillustraties, van de kleurige vliegers en het dreigende woud. Het zal het prijskaartje zijn maar het is een groot gemis.
Jonge Vlieger heeft die prenten nodig omdat het verhaal tekort schiet. Van Velzen vertelt keurig en nauwgezet haar verhaal, dat iets van een sage heeft. Het boek leest vriendelijk weg maar het is behoorlijk vlak. Er is nauwelijks sprake van een spanningsboog, de ontwikkelingen verlopen traag en het ontbreekt aan diepgang. De jongen besluit vliegeraar te worden en zijn relatie met de vliegeraars en het thuisfront is dubbel en ingewikkeld en uiteindelijk is er de ontknoping en weten we ongeveer waar die dreiging vandaan komt. Er zit weinig meer in dan het verhaal vertelt.
Het goede nieuws is dat er weer wat meer auteurs die zich aan het genre van de fantasy voor kinderen wagen (Pieter Koolwijk, Jef Aerts), het minder goede nieuws is dat dit debuut die intrigerende zin uit het eerste hoofdstuk niet waarmaakt. Het is alsof je het hele boek in spanning in de wachtkamer zit voor een medische uitslag, die maar op zich laat wachten en dan sta je buiten, en weet je nog niet waar je aan toe bent.
Jonge Vlieger
Ellen van Velzen
Lemniscaat
