Gottmer
Thé Tjong-Khing
Naar mijn mening één van de meeste humoristische prentenboeken van dit decennium: Held op sokken van Bette Westera en Thé Tjong-Khing. Het boek was een succes en won een Zilveren Griffel. En wat doe je met een succesformule? Juist, daar borduur je op voort of erger nog: die melk je uit. Dat laatste is (nog) niet aan de hand maar in Kietel nooit een krokodil gaan de makers door op de ingeslagen weg. Waar Held op sokken over ridders ging, spelen hier de kinderen van de Roverhoofdman de rol van schlemiel. Althans, de twee zonen van Rimpelbaard,luisteren niet naar het advies van hun vader. Hij droeg ze op zhjn sterfbed op om met alles en iedereen de strijd aan te gaan maar had één advies: kietel nooit een krokodil.
In de tirade van de vader, waar het boek mee begint, is Westera op haar best: ”Neem ridders in de houdgreep tot hun broze botten kraken. Maak moordend korte metten met de hele adelstand. Laat sporen van vernieling na. Versla geduchte draken. Hak koningen in mootjes en voel monsters aan de tand.’ De zoons zijn niet bepaald onder de indruk en gaan lekker aan de rum als die ouwe zijn laatste, ‘slechte roversadem’ heeft uitgeblazen. Ze lachen hun vader uit en doen vooral niet wat hij wilde en juist wel wat hij verbood. Het is buiten het het stille zusje gerekend, dat wel in de voetsporen van haar vader treedt. Ze gaat op roversjacht en bevrijdt haar broers uit de klauwen van een krokodil. ‘Het was al kwart voor zes. Ze reeg de boze krokodil manmoedig aan haar mes.’ Zo’n schijnbaar achteloos zinnetje toont de klasse van Westera. Dat het tegen zessen loopt, is non-informatie maar toch accepteer je als lezer dat het er toe doet. Het woordje manmoedig is ironisch en dubbelzinnig: de mannen, haar broers, zijn allesbehalve moedig.
Opnieuw keert Westera de boel om. De veronderstelde helden blijken sukkels en de anti-held wordt een held. Het meisje werd zelfs door haar vader over het hoofd gezien maar wordt nu de baas van het spul. ‘Zo was het, en zo bleef het, en zo is het tot op heden. Het meisje werd een grote meid. Een echte Rimpelbaard. De broers zijn nu gehoorzamer dan ooit in het verleden. Ze gaan gewoon uit roven, met een mes én met een zwaard’.
Sterke en geestige versjes maar we kenden ze al en het is allemaal net even minder dan in Held op Sokken. De opzet, de verhaallijn, de meeste teksten en de tekeningen. Waar dat voortborduren op een succes soms goed werkt, in bijvoorbeeld Boer Boris van Ted van Lieshout, is Kietel nooit een krokodil net teveel een herhaling van zetten.
Kietel nooit een krokodil
Bette Westera
Thé Tjong-Khing
Gottmer