Niemand mag oversteken naar de rechterbladzijde

Isabel Minhós Martins Tot hier en niet verder Genre: Prentenboek
Uitgever: Gottmer
Vertaler: J. H. Gever
Illustrator: Bernardo P. Carvalho

Tot hier en niet verder! is een prentenboek dat vanaf de eerste bladzijde intrigeert. En dat is bijzonder, want die bladzijdes zijn voornamelijk leeg. Op de linkerpagina staat een soldaat die de overgang naar de blanco rechterpagina bewaakt. Een hondje komt voorzichtig poolshoogte nemen, een meneer wandelt niets vermoedend richting rechterpagina en op de derde prent is het raak. De soldaat schreeuwt dat niemand mag oversteken naar de rechterbladzijde, op bevel van de generaal, die op ieder moment het verhaal binnen wil kunnen stappen. Op de twee volgende prenten raakt de linkerpagina vol met mensen die niet verder kunnen: orders zijn orders. Dan rolt er een bal de maagdelijke witte pagina op en zwicht de soldaat. Tot ongenoegen van de generaal die net op dat moment met zijn manschappen aan komt gemarcheerd. Hij verordonneert de soldaat te arresteren maar hij heeft buiten de menigte gerekend. De generaal wilde de held zijn in het verhaal maar hij verliest die rol aan zijn ondergeschikte. Wie bepaalt er wie de baas is?

De Portugees Carvalho tekende dit boek volledig in viltstift en dat heeft vooral het effect dat het verhaal extreem toegankelijk is en heel dichtbij komt. Alsof hij zomaar een beetje voor zicht uit poppetjes heeft zitten tekenen en die aan ons wil laten zien. Die eenvoud is bbedriegelijk want de prenten zitten razendknap in elkaar. Ieder figuurtje is een karakter op zich, die op beide schutbladen op verrassende wijze worden voorgesteld. De boeven Cor en Willem, meneer Van Nispen tot Sevenaer, de voetballertjes Cristiano en Wesley, Kareltje konijn, spookje boe en hondje Fifi.

Zoek vooral de verschillen tussen de schutbladen aan het begin en einde. Simpel maar oh zo subtiel, en met veel humor en tevens een enorme lading. Daarom leest dit boek op veel niveaus. Als een grappige strip maar ook als een verhaal over macht en het nut van regels. Wat zijn regels waar als ze niet zijn uit te leggen? Aanvankelijk luistert het volkje nog maar als er één schaap over de dam is…  De vraag wie er toestemming geeft om de grens over te steken, en of die toestemming nodig is, maakt het boek door de actualiteit nog relevanter.