Hoogland & van Klaveren
Diversen (Carll Cneut, Charlotte Dematons, Annette Fienieg, Piet Grobler, Annemarie van Haeringen, Alice Hoogstad, Mies van Hout, Martijn van der Linden, Sanne te Lo, Daan Remmerts de Vries, Ingrid en Dieter Schubert, Hanneke Siemensma, Noëlle Smit, Harmen van Straaten, Thé Tjong-Khing, Marije Tolman, Ludwig Volbeda, Fleur van der Weel, Sylvia Weve)
‘Het lezen van de schelmenstreken van Reinaert de Vos kan ernstige schade toebrengen aan de tere kinderziel.’ De waarschuwing voor in het boek is natuurlijk grappig bedoeld maar er zit wel een degelijk een kern van waarheid in. Naast dat het een heerlijk vilein en vals verhaal is, is het ook genadeloos hard en wreed. Reinaert is een niets ontziende schurk die alleen op eigenbelang uit is en niet terugdeinst voor een lijk meer of minder.
Koos Meinderts censureerde gelukkig de heftige scenes en seksuele toespelingen niet. In het eerste hoofdstuk heeft Reinaert de vrouw van Isegrijn al ‘bijzonder onfris bepoteld’ en over de ogen van zijn ‘bloedjes van kinderen’ heengepiest, die stekeblind werden. Meinderts ging aan de slag met de klassieker voor uitgeverij Hoogland & van Klaveren. Die gaf twee jaar geleden volgens hetzelfde concept Avonturen van Odysseus uitwaarin Daan Remmerts de Vries mythologische verhalen bewerkte en tal van Nederlandse illustratoren een prent maakten. Het lijkt een serie te worden en dat is goed nieuws want het zijn beide geweldige boeken. Zorgvuldig vormgegeven, mooi verzorgd en natuurlijk zijn de illustraties de kurk waar het geheel op drijft.
Twintig illustratoren leverden een bijdrage aan dit Reinaert-boek en die willen natuurlijk stuk voor stuk zo goed mogelijk voor de dag komen. Charlotte Dematons maakte de majesteueze prent voor de cover, verder staan er prachtige prenten van Alice Hoogstad, Fleur van der Weel, Harmen van Straaten, Marije Tolman, Sylvia Weve en nog een heel stel anderen in. Het boek biedt zo een dwarsdoorsnede van wat ons land aan illustratoren te bieden heeft en dat stemt heel erg vreugdevol. Het is voor kinderen misschien wel lastig dat Reinaert er op iedere prent weer anders uitziet, en niet altijd hetzelfde vosje lijkt.
De eenheid moet komen van de bewerking van Meinderts die aan het begin voor een moderne insteek lijkt te kiezen (Reinaert is aan het monopoly spelen met zijn kinderen, er wordt proces verbaal opgemaakt) maar al met al toch dicht bij de taal van het verhaal blijft. Onfris bepotelen, viezelevozen; niet uitleggen maar gewoon voorlezen. Vooral de dialogen zijn heerlijk onderkoeld en geestig.
Of je nou het wilt of niet, ergens koester je bewondering en sympathie voor die valse schurk die iedereen om de tuin leidt. Die anderen zijn ook wel sukkels natuurlijk. Het blijft een geweldig verhaal, dit middeleeuws dierenepos, vooral door de opgewekte sluwheid van de gewetenloze Reinaert. Met zijn charme-offensief doet hij stiekem een beetje denken aan Holleeder. Hij doet de gruwelijkste dingen onder het onschuldige mom van ‘ik heb me toch weer een poets gebakken’ en dan werkt zeer aanstekelijk.
Eerder waagden Paul Biegel en Karel Eykman zich aan een bewerking en in 2011 verscheen het onvolprezen Verhalen voor de vossenbroertjes van Lida Dijkstra, waarin de kinderen van Reinaert vertellen wat zij er nou helemaal van vinden. Dat mag in geen enkele kinderboekenkast ontbreken, en nu kan deze mooi verzorgde uitgave er mooi naast komen te staan.