Stieren offeren voor Zeus tijdens de Olympische Spelen

Fik Meijer en Jan Paul Schutten Paarden, zwaarden en rare baarden. Sport bij de Romeinen Genre: Kinderboek
Uitgever: thenaeum/Querido
Illustrator: Eric Heuvel

Het boek begint met het dagboek van een supporter die afreist naar de Olympische Spelen in Olympia. Enthousiast beschrijft hij de wagenrennen, de paardenraces en de vijfkamp, maar ook de de verering van oppergod Zeus op dag vier: ‘Maar liefst honderd stieren zijn er vandaag geofferd voor zijn stralende roem en glorie’. De eerste Olympische Spelen in Olympia stelden niet zoveel voor met slechts één hardloopwedstrijd. De Romeinse keizers hebben de Spelen later groot gemaakt, met veel prestige die afstraalde op hen zelf. De vergelijking met de bedoelingen van Poetin met de komdende Winterspelen ligt voor de hand. De machthebbers bouwden grote stadions en zaten zelf op de eerste rij. Veel deelnemers sportten in hun nakie zodat hun gespierde lichaam beter te doen uitkomen en volgens Aristoteles was naaktheid het teken van adeldom.

Over die naaktheid maar ook over omkoping, de rol van slaven en vrouwen en het enorme geweld dat met de gladiatorengevechten gepaard ging, schrijft Jan Paul Schutten in een bewerking van de boeken Gladiatoren en Wagenrennen van classicus Fik Meijer, er is een deel over de Olympische Spelen aan toegevoegd. Het resultaat is Paarden, Zwaarden en Rare Baarden, Sport bij de Romeinen. De betekenis van de eerste twee worden spreken voor zich, Rare Baarden duidt op de hooligans uit Constatinopel die de wagenrennen onveilig maakten en lange baarden droegen.

De inhoud van het boek is in de vorm van een tijdschrift gegoten, met interviews, reportages, kort nieuws en zelfs advertenties (‘Gezocht: verslaggever gladiatorengevechten’,  ‘Het Collosseum; een gezellige midweek uit voor de hele familie!’) en een bouwplaat van het Colosseum. Het leest lekker makkelijk weg en geeft Schutten de vrijheid om de historische informatie op een speelse manier te verwerken. Het is jammer dat er in de vormgeving weinig met het tijdschrift-idee is gedaan, nu is het een wat flets opgemaakt boek waarin de grappige tekeningen van Eric Heuvel voor de enige fleur zorgen. Sterk is zoals altijd de toegankelijke en relativerende stijl van Schutten. Hij moet af en toe oppassen dat het niet te flauw wordt, wat afbreuk doet aan de thematiek. Schutten past slimme kunstgrepen toe zoals een vlammend ingezonden betoog waarin wordt opgeroepen een einde te maken aan de gladiatorenspelen. Gevolgd door een mededeling waarin de redactie bekend maakt dat vanaf het volgende nummer (januari 431) geen berichtgeving uit de arena meer voorkomt, ‘omdat de liefde voor het bloedvergieten heeft plaatsgemaakt voor naastenliefde en vergeving’.