Wat maakt het uit of het waar is

Enne Koens Sammie en opa Genre: Kinderboek
Uitgever: Moon
Illustrator: Kees de Boer

Sammie woont meestal bij zijn opa omdat zijn moeder een drukke baan heeft, de hele wereld over reist en de dagelijkse zorg niet voor haar rekening kan nemen. In de weekenden is Sammie vaak bij haar, dan mag hij bedenken wat ze eten en gaan doen. Sammie vindt het prima want hij heeft een fijne opa die alle tijd voor hem heeft en goed verhalen kan vertellen. Hij is zeeman geweest en vertelt graag over zijn belevenissen. Of het allemaal waar is, wat hij vertelt? Sammie weet het niet maar het doet er eigenlijk niet zoveel toe, de verhalen zijn spannend. Soms maakt opa het wel erg bont, bijvoorbeeld als hij stug volhoudt te kunnen vliegen en Sammie hem op het laatste moment kan tegen houden als hij het nog wil bewijzen ook.

Sammie en opa is het tweede jeugdboek van Enne Koens. Met haar young adult debuut Vogel viel ze op al was de kritiek van de meeste recensenten eensluidend. Met dit kleine persoonlijke boek voor veel jonge kinderen bevestigt ze haar schrijftalent. Dit vaardig geschreven kinderboek is niet bijzonder of origineel of spectaculair maar blijft boeiend tot de laatste bladzijde. Spannend op een ingehouden manier en dat is een kunst, zeker in kinderboeken waar de gekte en uitbundigheid maar al te graag toeslaat. Koens weet met weinig de aandacht vast te houden. Je kan hoogstens zeggen dat de lijntjes over Sammie’s verwekker en de nieuwe vriend van haar moeder een fremdkörper in het verhaal zijn waarin het gaat om Sammie en zijn opa. Die fantaseren gewoon samen wat voor zich uit en het is lang niet altijd duidelijk wat echt is en wat fantasie. De grens tussen echt en nep, tussen echt met een tikje dromen en tussen droom en daad: misschien gaat dit boek vooral daarover.

Tegen het eind komt er plotseling vrij veel vaart in. Opa wordt ziek, en steeds zieker, en hun gezamenlijke project: het vliegtuig dat ze aan het bouwen zijn en waarmee ze gaan reizen, komt onder druk te staan. Prachtig en ontroerend zijn de passages waar Sammie door heeft dat opa dood is en meteen naar huis rent om de eerste proefvlucht te maken. Ineens komt alles er uit.

Illustraties in dit soort boeken hoeven van mij niet zo nodig, zeker niet het soort plaatjes van Kees de Boer. Die kan geweldig tekenen voor kleine kinderen maar hier valt het niet op zijn plek. Eén tekening van het vliegtuig had volstaan.