Ze greep de snoodaard bij zijn nekvel

Merlijne Marell Schobbejacques en de 7 geiten Genre: Kinderboek
Uitgever: Loopvis

De geiten hebben de namen Onschuldiggeit, Hebberiggeit, Luiiggeit, Nattiggeit, Afweziggeit, Sikkeneuriggeit en Kleiniggeitje. Ze zijn allemaal geboren uit de kolen die Grootmoeder met veel zorg op het Knollenland verbouwt. ‘Soms, heel soms, vond ze in het hart van zo’n kool een geitje. Grootmoeder zorgde evengoed voor deze geiten, maar aan opvoeden deed ze niet. Ze zorgde ervoor dat ze op eigen benen konden staan en liet ze dan de deur uitlopen, Knollenland in.’ Hoeveel geiten daar rondlopen wist ze niet precies, ze hadden hun eigen leven.’  

Schobbejacques en de 7 geiten is een ambitieus project van kunstenares Merlijne Marell dat deels met crowdfunding tot stand is gekomen en nu als prentenboek is uitgeven bij Loopvis. Het is losjes gebaseerd op het sprookje van Grimm en gecombineerd met enkele van de hoofdzonden. De wolf in het verhaal is de schurk Schobbejacques die zich keurig voorstelt aan Grootmoeder (‘Schobbejacques is mijn naam, aangenaam. Hou me maar een beetje in de gaten’) en bovenmatig geïnteresseerd is in de geitjes. Hij fantaseert over zijn eigen doortastendheid (‘Hoe hij ze in gedachten al duizendzesendertig keer de keel had dichtgeknepen, hun nekjes geknakt, hun zieltjes gewonnen, maar hun hartjes gebroken’) maaar blijft vooral hangen in dromen en wensgedachten. Hij gaat wel op jacht maar bijt niet echt door. Het kleinste geitje voelt zich miskend omdat ze wordt genegeerd en licht de Grootmoeder in die in actie komt en Schobbejacques van het Knollenland verdrijft (‘Ze greep de snoodaard bij zijn nekvel’).

Een stevige en krachtige vertelling over goed versus kwaad en schuld en onschuld, met mooie ouderwetse woorden (snoodaard) en alliteraties (het grijpgrage grissen) en subtiele woordgrappen (Schobbejacques zat in een lastig pak. De haartjes van zijn dekmantel begonnen onaangenaam te kriebelen). Het verhaal is ongeschikt voor de allerkleinsten, of je moet wat selectief zijn met sommige gruwelijke details. Het verhaal is met aandacht en precisie geschreven, er is niet bezuinigd op de taal maar dat past ergens wel bij dit rijk geïllustreerde sprookje. Marell maakte voor de paginagrote illustraties gebruik van de techieken van houtsnede, linoleumsnede en zeefdruk, met een bijzonder resultaat. De prenten doen denken aan het werk van de bekende Vlaamse illustrator Gerda Dendooven: groot, robuust en eigenzinnig. Toegankelijkheid of lievigheid lijken geen criteria, het gaat hier nadrukkelijk om serieuze kunst. Dat is gewaagd voor een prentenboek maar het pakt al met al goed uit.

Schobbejacques en de 7 geiten is een prachtig boek en wat valt het te prijzen dat er uitgevers zijn die zich durven te wagen aan dit soort fijnzinnige projecten. In dit geval is het de kleine, maar aan de hard de weg timmerende, uitgeverij Loopvis van Marije Sietsma, die zich vooral focust op het thema voedsel en een paar speelse en verzorgde kookboeken uitbracht. Door de kolen, spruiten en rabarber is dit boek geen fremdkörper in het fonds. In vormgeving en uitgave is aan alles gedacht en het geeft hoop en vreugde dat boekenmakers op deze manier, en in deze tijd, hun nek durven uit steken.