close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

De mensheid krijgt meer tijd om te leren – Als de hemel valt van Selma Noort

Als de hemel valt van Selma Noort, Leopold, 10+

Terwijl de wereld in rep en roer was, kreegt Rosa tandjes. Toen Rosa drie jaar was, verdween de Beschermer van het Volk. Als Rosa zeven is, tekent ze al bijzondere dingen in het zand en als ze nog weer wat wat ouder is, maakt ze ingewikkelde sterrenstelsels. Er is iets bijzonders met dit meisje, dat wordt steeds duidelijker, maar wat precies is en wie ze is, dat blijft voor haar zelf en de lezer het mysterie dat in dit boek wordt ontrafeld.

Selma Noort baseert het Als de hemel valt op de beroemde Nazcalijnen in Peru. Dat zijn tientallen figuren en dieren die in geometrische lijnen in de aarde zijn getekend en van ver voor onze jaartelling stammen. Ze zijn alleen vanuit de lucht te zien; het blijft een mysterie hoe ze er terecht zijn gekomen en wat ze betekenen. Noort interpreteert dit raadselachtige gegeven op haar eigen manier.

Rosa is als vondeling op de treden van de Heilige Piramide gelegd. Het gezin dat voor haar zorgt, wordt verraden, waarna ze in een weeshuis terecht komt. Daar ontmoet ze een zielsverwant met wie ze het raadsel over haar en zijn bestaan gaat ontrafelen. Sommigen zien haar als iets raars, een soort engel. Het lijkt er steeds meer op dat Rosa op een andere manier dan via geboorte op deze wereld is gekomen. “Ik ben een mens, alleen mijn begin was anders”.

De lezer groeit met Rosa mee, en ontdekt samen met haar de achtergrond van haar geschiedenis. Ooit kwam er een volk uit het heelal naar de aarde om mensen helpen met ingewikkelde technieken en berekeningen en ze van alles leerden wat nodig was om zich verder te ontwikkelen. Nu lijkt een groep ‘reizigers’, waartoe Rosa dus behoort, opnieuw naar de aarde gezonden om de mensheid van de ondergang te redden.

Het is een intrigerend maar geen gemakkelijk boek. Het kost moeite om bij Rosa te blijven door de wijdlopigheid en onnodige complexiteit. Het mysterie ontrafelt zich moeizaam en toch blijft het verhaal boeien doordat Noort de gevaren en gevolgen van het autoritaire regime invoelend weet te maken. Er is oorlog en verwoesting en iedereen is bang voor iedereen.

Wat Noort vooral lijkt te willen zeggen is dat we nooit precies zullen weten hoe de wereld in elkaar steekt. Die boodschap zit een beetje verstopt maar blijkt uit een zin over veranderende inzichten. “‘Over honderd jaar vinden ze ons onwetend, dan kijken ze naar ons zoals we nu kijken naar mensen die denken dat de aarde plat is’. Daarom heeft de mensheid meer tijd nodig om te leren, en die krijgt ze van Rosa en haar medereizigers.

Noort maakt het zichzelf en de lezer niet gemakkelijk, maar dat geeft niks. Het is een uitvoerig beschreven geschiedenis waarbij de lezer soms de zeilen moet bijzetten om de complexe lijn te volgen. Net als in het gelaagde Koningskind, over het verhaal van koning Salomo, geeft Noort kleur aan wat een verhaal zou kunnen betekenen. En dat valt alleen maar te prijzen.