Krijgt een leider het volk dat hij verdient?

Samen met zijn vader verdiepte Michael De Cock zich drie jaar lang in de geschiedenis van Hannibal. Ze bestudeerden de geschriften en bereisden een deel van de route die Hannibal met zijn leger aflegde. Het resulteert in Hannibal, een roman voor kinderen vanaf een jaar of 14, over de krijgsheer die in de derde eeuw voor Christus vanuit Spanje over de Alpen naar Italië trok om de strijd te gaan met Rome.  De heerschappij over het Middellandse zeegebied was het einddoel. Het verhaal van Hannibal is tot nu toe vanuit Romeins perspectief beschreven. Michael De Cock doet een poging om Hannibal zelf een stem te geven en beschrijft de veldtochten, oorlogen en wreedheden door de ogen van de heerser zelf.

Hannibal (247-183 voor christus) wordt door De Cock neergezet als een zelfverzekerde man, die wraak wil nemen voor wat zijn vader is aangedaan. Hij ziet zichzelf als een slimme strateeg, daar is reden voor want hij wint veel veldslagen door middel van lepe trucs en briljante ingevingen. Een minpunt is wat mij betreft dat hij als persoon minder uit de verf komt. Zijn motivatie maar ook zijn twijfels en onzekerheden worden slechts mondjesmaat belicht. Hannibal leest vooral als een reisverslag. We trekken van veldslag naar veldslag en De Cock beschrijft de route en historische gebeurtenissen nauwkeurig. Dat levert een spannend en boeiend relaas op. Het is fascinerend om te lezen over deontberingen in de bergen. Er sneuvelen mensen alsof het mieren zijn. Het is niet nodig om in deze geschiedenis ingevoerd te zijn. De Cock schrijft beelden en onderhoudend in een behoudende maar niet archaïsche stijl. Maar het is wel veel en minitieus, na de zoveelste veldtocht, ontbering en slachtpartij, valt het moeilijker de aandacht er bij te houden.

Er komt wel psychologie aan te pas. Hannibal kan uiteindelijk zijn succes niet tot het einde vasthouden en slijt zijn laatste jaren in eenzaamheid. Pas in die laatste hoofdstukken leren we zijn overwegingen echt kennen, en toont hij zich reflectief en kwetsbaar. Hij overdenkt zijn leven en komt tot opzienbarende conclusies voor iemand van wie zijn hele leven in het teken van de strijd stond. ‘Ik heb lange tijd gedacht dat oorlog de weg was naar vrede. Ook daar ben ik niet meer zo zeker van. Misschien is oorlog een manier van leven, zoals vrede dat ook is.’ Aan het slot wordt Hannibal een actuele politieke roman waar het gaat om de overwegingen van een leider en de relatie met het volk. Hannibal is teleurgesteld in zijn achterban. Hij wilde ‘de stem van het volk’ meer macht geven maar verzucht:  ‘Men zegt weleens dat een volk de leiders krijgt die het verdient. Maar krijgen leiders ook het volk dat ze verdienen?’.

De Cock concludeert dat Hannibal misschien boven alles, verslagen werd door de tijd en dat er voor zo’n oude veldheer geen plek meer was in eeen veranderende wereld. Een link naar de leiders in het Midden-Oosten, die de afgelopen jaren het veld moesten ruimen, ligt voor de hand. Het kan lang goed gaan maar er komt altijd een moment waarop de macht in zwaar weer komt. De Cock beschrijft treffend het bedrog en verraad waar een leider mee krijgt, maar ook zijn hoogmoed en verblindheid. De oneindige honger naar macht, lijkt op natuurlijk barrières te stuiten. En dat is best een geruststellende conclusie.

Kaft: