close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
8+

Een heremietkreeft die niet uit zijn woorden komt

Bibi Dumon Tak Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda Non-fictie
Querido
Annemarie van Haeringen
Waardering: Levendig, slim, origineel, leerzaam

In haar poëziebundel Laat een boodschap achter in het zand uit 2020 bekommerde Bibi Dumon Tak zich om de evenhoevigen; dieren met vier of twee tenen zoals de giraf maar ook de minder bekende vicuña en kantjil. Ook in haar nieuwe boek komen weer dieren voor die je minder snel op de AH-dierenplaatjes ziet afgebeeld. Wat te denken van de aardslak de fruitvlieg of het gilamonster? Bibi Dumon Tak blinkt vooral uit in het vinden van verrassende stilistische vormen. Na het nieuwe genre ‘non-fictie poëzie’, kiest ze ervoor haar nieuwe boek volledig uit spreekbeurten van dieren over andere dieren te laten bestaan. Een originele vondst waar de schrijfster met zwier en overduidelijk plezier mee aan de haal gaat.

De merel legt in de speekbeurt over de halsbandparkiet de nadruk op het volume van de vogel. ‘Ze schreeuwen omdat ze niet anders kunnen. Alsof de hele dag het luchtalarm afgaat.’ De mol houdt een spreekbeurt over de langpootmug, de vroedmeesterpad over de koala en de zebra over andere zwart-witte dieren. Dumon Tak legt de nadruk op specifieke eigenschappen van de dieren: de heremietkreeft is zo verlegen dat hij niet uit zijn woorden komt en de sneeuwpanter dermate ijdel dat hij het alleen over zichzelf heeft. Fel en vilein wordt het als de dieren het persoonlijk maken, zoals de vos die nogal expliciet is over ganzen: ‘Ze smaken allemaal even goed’. Als hij uitlegt hoe je ze het best kunt doden, breekt er consternatie uit.

In de poëziebundel toonde Bibi Dumon Tak zich een taalvirtuoos; nu schuilt haar kracht vooral in de levendigheid en slimme grappen. Als wandelende bladen per ongeluk worden opgegeten omdat planteneters niet doorhebben dat ze insecten zijn, is er sprake van een vergismoord. En de kerkuil twijfelt of zijn spreekbeurt moet gaan over de Jezus Christushagedis, het lieveheersbeestje, de kruisspin of de bidsprinkhaan, kiest toch maar voor de Tasmaanse duivel.

Opnieuw een originele en leerzame bundel van de onbetwiste Nederlandse koningin van non-fictie voor kinderen. Annemarie van Haeringen maakte stijlvolle, sprekende dierenprenten en heerlijke, kleine tekeningen van de spreekbeurten.

Deze bespreking stond op 2 december 2022 in de Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden

Tags : Dieren en natuurEcht gebeurdillustratiesKinderboekNon-fictieSchoolWeten en leren