close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
12+

Heimwee in het kwadraat

Susan Kreller Elektrische vissen Jeugdboek
Clavis
Joëlle Fijen
Waardering: 7.5

‘Ik ben hier, maar ik ben hier helemaal niet’. Totaal ergens anders willen zijn dan waar je bent. Heimwee is niet vaak zo intens beschreven als in Elektrische Vissen van de Duitse auteur Susan Kreller, die er in in 2020 in haar eigen land de katholieke jeugdboekenprijs mee won en werd genomineerd voor de prestigieuze Deutscher Jugend Literaturpreis. Het boek is onopvallend in de markt gezet door uitgeverij Clavis en dreigt daardoor  aan de aandacht te ontsnappen, en dat verdient het boek niet.

Elektrische vissen is beeldrijk geschreven: ‘De zee is een voorhoofd met zorgrimpel: overal grijs, overal zorgen’. Taal speelt een belangrijke rol in het verhaal en de vertaalster worstelt er zichtbaar mee. ‘Home schiet me door het hoofd, omdat Heimat te lang duurt’.

Emma, de vertelstem van het verhaal, verhuist met  zusje en oudere broer van Ierland naar Duitsland, waar haar moeder oorspronkelijk vandaan komt. Het huwelijk met een alcoholistische Ier is op de klippen gelopen. De afgelopen jaren leefden de drie kinderen ‘in de heimwee van onze moeder’ en nu wordt het andersom. Ze zijn er totaal niet op voorbereid om het leven in Duitsland te begrijpen en ervaren een grote taalbarrière. ‘In de Ierse taal is er geen woord voor ja en nee’. Het kleine zusje stopt meteen maar helemaal met praten.

Emma vindt begrip bij Levin, een nieuwe klasgenoot met een moeder die aan een ernstige psychiatrische stoornis lijdt. Vreemd genoeg voelt Emma zich door haar voor het eerst begrepen, al is ze ook bang voor de merkwaardige vrouw. ‘Ze praat als een oud boek met verscheurde bladzijden’, een van die wonderlijk mooie zinnen uit Elektrische vissen, dat op andere momenten net iets te literair aandoet. Levin helpt Emma met haar plan om terug te keren naar Ierland en alleen dat vooruitzicht al helpt  tegen de heimwee. ‘Het is niet meer oneindig wijds en tegelijk benauwd’.

Op de dag van vertrekt verloopt alles anders dan gepland en ontdekt Emma wat thuis  echt betekent. Het is de plek waar mensen je aardig vinden. Het is dat moment waarop je voor het eerst denkt dat je ergens zou kunnen blijven, misschien wel voor altijd. Een gematigd optimistisch einde dat aangeeft dat je je overal thuis kan gaan voelen, als je maar de juiste mensen ontmoet en een beetje geduld hebt.

 

 

Tags : Andere landenbroerduitslandFamilieheimweeierlandjeugdboekLiefde en vriendschapmoederproblemenpsychiatrieYoung Adultziektezus