‘Nachtfietser’ van Brenda Heijnis, Hoogland & Van Klaveren, 10+
Sammie, haar zus Wies, en hun ouders spraken na de plotselinge dood van het jongste broertje Sebas af hun uiterste best te om het samen te redden. Ze zijn niet zo van het praten, maar dit was helder uitgesproken. Ondanks de goede voornemens, is het niet gelukt, blijkt meteen aan het begin van het boek. ‘Moet je nu eens zien’, verzucht Sammie aan het begin als ze in de nacht naar het huis is gefietst waar haar moeder en haar zus nu wonen.
Nachtfietser van Brena Heijnis hoort het bij het opvallende rijtje kinderboeken over rouw en dood dat in 2024 is verschenen. Opnieuw een gezin dat uit het lood is geslagen door een tragische gebeurtenis. Een ongeluk waarin de vader ongewild een hoofdrol vervulde, met logische schuldgevoelens als gevolg. Sammie kan de zogenaamde proefscheiding niet verkroppen, zeker niet als het cliché ‘hopelijk begrijp je het later’ van stal wordt gehaald. Later is een rotwoord, vindt Sammie: “een laf wapen dat ouders inzetten als ze het ook niet weten, maar het niet willen toegeven.”
Heijnis schreef een compact verhaal in een heldere stijl, over het onvermogen om te blijven communiceren na een afschuwelijk verlies. Het landelijke decor van een bloembollenbedrijf is origineel, en door Heijnis sfeervol uitgewerkt. Natuurlijk ontmoet ook Sammie een jongen, want dat gebeurt zonder uitzondering in dit soort boeken, met wie ze kan praten. Deze Toon probeert net als zij zijn gezin bij elkaar te houden. Hij probeert zijn broer te redden die op een werf tussen daklozen bivakkeert. Sammie kan het verrassend goed met deze outcasts, van wie de situatie nogal rooskleurig is aangezet, alsof het niet vooral om overleven gaat. De merkwaardige oom Obbe, die op het erf van de boerderij woont, hangt er een beetje bij en krijgt pas in het slot een belangrijke, verbindende rol.
De onmacht van de rouwende ouders is zo voorstelbaar en daarmee hartverscheurend. Maar ze hebben nog twee kinderen, en hoewel ze zich daar terdege van bewust zijn, komt vooral Sammie te kort. Ondanks haar onbegrip, ze wil het niet later maar nú begrijpen, doet ze krampachtige pogingen om de boel te lijmen, en daar komt haar eigen verdriet nog eens bij. Zoals ook uit de andere Nedelrandse kinderboeken over de dood (Kip op je kop, De zomer die alles was, Kauw van jou) die dit jaar verschenen blijkt: rouw laat zich niet sturen.
