close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

Wensen verzinnen valt niet mee

E. Nesbit Vijf kinderen en Het Kinderboek
Karmijn
Hannie Tijman
Waardering: 8.0

C. S. Lewis van Narnia en P.L Travers van Mary Poppins hielden van haar werk en J. K. Rowling (wat is dat toch met die dubbele voorletters in Engeland) gaf er later ook hoog over op. E. Nesbit stierf in de jaren twintig van de vorige eeuw en liet meer dan zestig  jeugdboeken na. Tegen de traditie van die tijd in schreef ze geen sprookjesverhalen maar boeken over echte kinderen. Vijf kinderen en Het verscheen in 1902 eerst als feuilleton in een tijdschrift en beleefde als boek herdruk na herdruk, tot op heden. Er werd in 1991 een BBC-serie (The Sand Fairy) en in 2004 een filmversie van uitgebracht Merkwaardig genoeg is het nooit in het Nederlands vertaald maar gelukkig maakt uitgeverij Karmijn (die ook  o.a. Anne van het Groene Huis opnieuw op de markt bracht).

Het uit de titel is een zandfee die door de kinderen (het zijn er eigenlijk vier, de vijfde is een baby) wordt gevonden bij een zandafgraving vlakbij hun huis. Een chagrijnig wezen dat als bijzondere gave heeft dat hij iedere wens in vervulling kan laten gaan. Een heel fijn gegeven want wie wil dat nou niet: zomaar iets wensen dat meteen uitkomt. Restrictie daarbij is een beperkte tijdslimiet, met zonsondergang wordt de wens weer opgeheven. De broers en zussen  gaan aanvankelijk voor de voor hand liggende dingen: veel geld, er mooi uitzien en in een kasteel wonen. Dat pakt allemaal wat anders uit dan ze hadden gedacht. Ze krijgen onenigheid en komen vaak op een onverwachte manier in de problemen. Bovendien is de onderlinge afstemming van de wensen niet hun sterkste kant. Het valt ook niet mee om een wens te bedenken, als alles mogelijk is. De moraal van het verhaal is uiteindelijk dat je best gelukkig zou kunnen zijn met wat je al hebt. Die boodschap, als die er al is, wordt gelukkig niet benoemd.

Bijzonder kenmerk is dat de schrijfster de lezer regelmatig toespreekt, waardoor deze even uit het verhaal wordt getrokken. ‘Jullie hebben hierboven natuurlijk al gezien dat dit het elfde en laatste hoofdstuk is. Dus snappen jullie dat de dag waarover dit hoofdstuk gaat, de laatste dag moet zijn waarop Cyril, Anthea, Robert en Jane een kans hebben iets gedaan te krijgen van de psammie of de zandfee’. En dan staat er: ‘Maar de kinderen zelf wisten dit niet’.  Het is zowel vervreemdend als verfrissend om zo te worden toegesproken, het schept een sfeer van geheimzinnig vertrouwen, een soort bondgenootschap.

Nesbit schreef een onderhoudende avonturenroman die voor hedendaagse kinderen nog prima te verteren is al is het tempo soms wat aan de lage kant. Het onderling gekibbel van de kinderen is van alle tijden en heel herkenbaar. Een goede keuze om dit boek eindelijk in het Nederlands te laten vertalen.

Tags : babybroerFamilieFantasieKinderboekmoederSpanning en avontuurVoorleesboekVroeger